Pałac w Kostowie

Pałac w Kostowie powstał w końcu XVIII w.. Zbudował go Fryderyk von Strachwitz. Potem należał do rodziny Frankenberg – Proschlitz. Następnie, dzięki zamążpójściu jednej z córek Frankenbergów, zarządzała nim rodzina von Aulock. 24 października 1867 r. w pałacu poświęcona została – urządzona przez właścicieli – domowa kaplica zamkowa. Po śmierci Heinricha von Aulock (1824-1885), zadłużony majątek jego syna kupiła rodzina Gliszczyńskich. Z kolei po śmierci męża generałowa Gliszczyńska sprzedała majątek swojemu kuzynowi hrabiemu Franciszkowi II von Ballestremowi (1834-1910).

Pałac w Kostowie. Litografia datowana 1857-1883 r. Wydawca: Verlag v. Alexander Duncker Königl. Hofbuchhändler in Berlin. Autorzy: Adelbert Wölfl, Adelbert, Ernst Friedrich von Stowerroffsky, Theodor Hartmann.

Hrabia Franciszek II von Ballestrem, pruski właściciel ziemski, w latach  1872-1906 był posłem Reichtagu, a w 1896 r. jego przewodniczącym. W 1904 r. stał się członkiem pruskiej Izby Panów. Ballestremowie na przełomie XIX i XX w. byli na Śląsku magnatami. Osobisty majątek hrabiego Franciszka szacowano na ok. 18 milionów marek. Ballestremowie byli skoligaceni z 76 znamienitymi rodami europejskimi z Niemiec, Węgier, Austrii, Francji, Włoch i Polski. Inwestowali w śląskie kopalnie podczas rozwoju przemysłu w XVIII i XIX w.. Tworzyli spółki, wzajemnie je od siebie uzależniając, i w ten sposób zostali właścicielami największego koncernu kopalni na Górnym Śląsku. Inwestowali także w leśnictwo i rolnictwo. W przypadku kostowskich dóbr było podobnie. To oni znacznie rozwinęli majątek, w którym powstały liczne zabudowania folwarczne służące do hodowli zwierząt i produkcji rolnej. Z racji tego, że Ballestremowie byli gorliwymi katolikami, wybudowali m.in. kościół pw. św. Augustyna i szkołę katolicką. Po dziś dzień herb rodowy Ballestremów można zobaczyć na ścianie jednej z obór przy wjeździe do dawnego majątku od strony stacji kolejowej w Kostowie oraz w motywach ozdobnych katolickiego kościoła.

Pałac ok. 1910 r. Fotografia z widokówki koloryzowana.

Hrabia Franciszek von Ballestrem zakupił pałac, zbudowany w stylu późnobarokowym, dla jednego ze swoich sześciu synów, trzeciego z kolei, Gustawa von Ballestrema (1872-1909). W 1900 r. pałac przebudowano z inicjatywy rodziny Ballestremów. Dobudowano wówczas od strony wschodniej wieżę nakrytą baniastym hełmem.

Pałac widok ok. 1907 r. z pocztówki. Koloryzowany.

Gustaw jako właściciel majątku Kostów zginął tragicznie w wypadku samochodowym  na Śląsku. Został pochowany w kryptach kościoła katolickiego pw. św. Augustyna w Kostowie. Po śmierci Gustawa majątkiem zarządzała jego żona Maria Klara wywodząca się z rodziny hrabiowskiej von Francken – Sierstorpff z Kopic. Kostowski pałac posiadał bibliotekę z pokaźnym księgozbiorem i cennymi rękopisami. Wokół niego roztaczał się piękny ogród, którego część stanowiło miejsce dla zwierząt.

Widok z ogrodu przy pałacu. Pocztówka ok. 1925-1930. Koloryzowana.

Rodzina Ballestremów z końcem wojny musiała uchodzić z Kostowa przed Armią Czerwoną zostawiając większość cennych rzeczy w pałacu. Niestety, podobnie jak w innych obiektach, cała kolekcja i dobra uległy rozgrabieniu i dewastacji. Po II wojnie światowej majątek, wzorem okolicznych pałaców i dworów, został znacjonalizowany i stał się w części siedzibą PGR-u Kostów. Sam obiekt przebudowano w 1957 r. po pożarze z 1955 r.. Podczas przebudowy jego forma została przekształcona. Obecnie jest własnością prywatną. Jest wpisany do rejestru zabytków województwa opolskiego.

Pałac w Kostowie – widok od strony wieży. Fotografia 2005 r.

Artykuły o rodzinie Ballestremów i historii pałacu:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ballestrem
https://pl.wikipedia.org/wiki/Franz_von_Ballestrem
https://www.palaceslaska.pl/index.php/indeks-alfabetyczny/k/682-kostow

Polecamy obejrzeć stare pocztówki z Kostowa pałac jest jednym z głównych “bohaterów”:
https://fotopolska.eu/Kostow/b13361,Palac.html
https://polska-org.pl/511513,Kostow,Palac_Kostow.html

Jeśli dysponujesz innymi materiałami, cennymi informacjami dotyczącymi tego miejsca prosimy o kontakt pod adres email: parafiakostow@gmail.com
Opisy miejsc i oznaczenia historycznych miejsc powstały w ramach projektu: